26 juni, 20.00 uur. Over 2.5 uur starten we voor het laatste traject van de race. We hebben zojuist de weerberichten bekeken, de komende 12 uur verwachten we een zwakke oostelijke wind. Wat er daarna gaat gebeuren zal weer een verrassing zijn.

26 juni. Na Lerwick is deze stopover een verademing. De sfeer is goed, de zon schijnt en de boten en hun bemanningen lijken op orde, ondanks de verhalen over ankeren in 40 m water en langdurige drijfpartijen. Dick beschrijft onze uitervaringen uitvoerig in zijn verslag over traject 4:

Ik heb al een tijdje niets geschreven, We hadden het nogal druk met kleine reparaties, onderhoud voorbereiding en uitrusting. 

Het traject naar Lerwick ging erg goed. Alhoewel we behoudend voeren gingen we wel steeds de goede kant uit door tijdig te gijpen. Door geen genaker te zetten boven 18 kn wind verloren we wat snelheid, maar wij hadden daardoor ook geen kans om de genaker om het voorstag te krijgen en daardoor onder grote stress de verkeerde kant opvarend de boel weer te ontwarren. Iets wat op diverse schepen wel plaats vond.

We waren dan ook erg blij met een 9e plaats in het overal klassement. Minder blij waren we over de gang van zaken in Lerwick. De kleine boothaven was vol vanwege de Bergen-Shetland race en door de wind was het Albert Dock nogal onstuimig werden we verwezen naar een marina zonder faciliteiten bij een industrieterrein op 5 km van het centrum. 

We kregen de motor (vuil in de diesel) weer aan de praat en repareerde het grootzeil (scheur in het achterlijk) en waren eigenlijk wel blij weer te kunnen vertrekken. Toch hebben we ook wat spanning, pa ligt in het ziekenhuis en ze weten niet precies wat er aan de hand is. Met de windvoorspelling zullen we de eerste vier dagen geen contact met thuis hebben. 

Het veld ligt ondertussen aardig uit elkaar waardoor de weersomstandigheden tussen de voorste en de laatste boten totaal anders zijn. Dat is eigenlijk jammer want zo is het meten van je prestatie vrijwel onmogelijk. De voorste boten hebben langer wind en het lijkt er op dat de snelste boten met een hogere handicap de beste kansen hebben. Wij hebben nog steeds alle langzamere boten achter ons en ook een paar snellere dus in die zin doen we het goed.

Onze tactiek in het komende traject is het volgen van een zo recht mogelijke lijn naar Lowestoft. De gedachte hierachter is dat er niet echt een voordeel uit een andere koers is op te maken terwijl veel boten zich afvragen of ze oost of west gaan. Als nu hopelijk een paar boten uit onze klasse oost gaan en een paar west, dan gaan we er waarschijnlijk links of rechts twee voorbij terwijl de andere twee verder uitlopen. We starten achter de Change of Course, en houden ze goed in zicht totdat ze een meer westelijke koers in zetten. Wij varen onder genaker met een high aspect aan lei zodat we de genaker niet om het voorstag kunnen krijgen. Omdat de genaker vrij smal is geeft de high aspect ook ca 0,3 knoop snelheidswinst. De wind neemt langzaam wat af maar draait ook wat naar het westen zodat de snelheid boven de 6 knoop blijft. De tweede dag komt de Change of Course weer in zicht, dat geeft moed, Zij horen 7 % sneller te zijn. Ondertussen is het een komen en gaan van vlagen en lokale winden. Het ene moment loop je 6 knoop het volgende moment lig je stil. De wind varieert ook nogal in richting zodat we afwisselend onder genaker code0 en high aspect varen. 40 mijl voor de finish komen de ROC en de Change of Course weer in zicht. De heren op de ROC zitten er zo te zien een beetje doorheen. Wij varen met 6 kn onder code0, zij varen met een slecht getrimde high aspect hooguit 4 kn. In eerste instantie denk ik dan ook dat het een toerschip is. De Change of Course vaart een snelle hogere koers richting kust.

Plotseling draait de wind van WZW naar N en moet de genaker er op. De stroom loopt tegen en met deze nieuwe lichte wind van achter en tegenstroom liggen we min of mee stil. Ik besluit om over de Haisborough bank te gaan. Dat is om, maar door de betere windrichting loopt de boot ook veel harder en op de bank staat minder stroom. Mocht de wind helemaal wegvallen dan kunnen we er ook makkelijker ankeren. Dat laatste gebeurt, maar niet voor lang want om de bank gaat de stroom eerder mee lopen en maken we weer 0.7 kn. Ondertussen liggen ROC en Change of Course flink achter. Er volgt een inspannend stuk varen. De wind gaat naar ZZO 5 tot 7 kn en het is zaak zo goed mogelijk in het stroomveld van de nu meestaande stroom te komen. We moeten nog 30 mijl en hebben de komende 8 uur de stroom mee. Tot de ingang van de geul binnen de banken gaat het goed, maar dan neemt de wind weer af. Het zijn van die momenten dat je denkt, nog twaalf mijl te gaan en we lopen 6 over de grond dus nog twee uur varen. Een  uur later, nog zes mijl te gaan en we lopen 3 knoop over de grond dus nog twee uur varen. Weer een uur later, nog drie mijl te gaan en we lopen 1,5 kn dus nog twee uur varen. Uiteindelijk komen we op het kenteren van het tij roeiend met 1,5 kn over de finish. 

We hebben flink verloren op de boten voor ons. Jammer, want toen zij finishten zaten ze maar 60 mijl voor en moesten ze twaalf uur voor ons zitten op handicap. Maar ja, als we dan 24 uur nodig hebben voor de laatste 60 mijl lig je toch weer 12 uur achter. Andersom geldt het ook. De boten achter ons waren flink dichterbij gekomen, maar zij kregen nog minder wind zodat die winst ook weer verdween. Zo zie je maar dat de race pas over is nadat de winnaar met voldoende tijdsverschil over de finish is. 

Bij de class 40 speelt als we in Lowestoft liggen hetzelfde. Marco Nannini heeft de hele wedstrijd 1e gelegen. Deze schepen varen zonder handicap, dus de eerste boot over de lijn wint. Zolang je tussen de finish en je achterligger blijft kunnen ze wel op je inlopen, maar voorbij varen heb je zelf in de hand. Je moet zorgen dat je voor dat laatste stukje nog reserves over hebt en je optimaal kunt concentreren. Doe je dat niet, dan wordt je in de laatste tien mijl nog voorbij gevaren en verlies je na 2000 mijl op kop gelegen te hebben in het laatste uur de race. 

Duif was een etmaal onze gast.


Geen wind en geen vis!

25 juni 12.00 uur. Een korte update, later vandaag en morgen zullen we meer schrijven over het afgelopen traject.

En weer moesten we roeien. Met de finishlijn in zicht dook de windmeter naar beneden en wisten we dat het tij elk moment kon keren. De laatste 2 mijl heeft Dick alles gegeven. Onafgebroken trok hij aan de roeiriem en hield ik de meters in de gaten. Maar waar was die finishlijn? De 'East Newcombe' boei zagen we al snel liggen, maar waar was dat rode havenlicht? Dick boos, ik geïrriteerd, kunnen we dan nooit een keer normaal finishen? Opeens ligt er een RIB naast ons. Twee heren van het Race Committee heetten ons welkom, of we ze maar wilden volgen, want we zaten bijna op een zandbank. Maar waren we dan al gefinisht? O ja, zeker vijf minuten geleden om 22.25 uur. Wat een opluchting, weer hadden we het gehaald. Na 4.5 dagen van een beetje wind, weinig wind of geen wind. Maar wel van veel waarnemingen van bruinvissen en dolfijnen!

In de haven stonden Rein en Ebe van de Rafiki weer klaar om onze lijnen aan te nemen en was er thee en eten in het clubhuis. Wat een ontvangst! Gelijk was al onze frustratie verdwenen.